Paul Verhaeghen

Dit is een behoorlijk veeleisend boek. Verhaeghen heeft een encyclopedische roman geschreven waarin allerlei episodes en verhalen door elkaar vloeien: een evocatie van het leven in Berlijn in de Jaren ’30 en de Jaren ’90 van vorige eeuw, de jodenvervolging in Nazi-Duitsland tot en met de holocaust, een joods migrant die het in Amerika schopt tot Nobelprijswinnaar, en de belevenissen van cognitief psycholoog Paul Andermans (autobiografisch?) in de jaren ’90. Ook stilistisch is het een zeer gemengde roman, met puur verhalende stukken, introspectiepassages, uitleg over kosmologische fenomenen of theorieën uit de fysica, enz. Soms ligt het tempo heel hoog, dan weer staat de tijd bijna stil. En de liefhebber kan zich om de zoveel pagina’s ook verlustigen in stomende seks en excessief geweld. “Omega Minor” lijkt wel een kruising van “Berlin Alexanderplatz” van Döblin met – dichter bij ons – “V” of "Gravity Rainbow" van Pynchon. Verhaeghen meet zich dus met de groten en laat zien dat hij van alle markten thuis is. En dat is niet niks.
Maar hij doet dat bijna de hele tijd in wat ik “patser-proza” zou noemen of proza op speed, met lange woordenreeksen, zeer expressieve beschrijvingen die vooral het extreme benadrukken, en voortdurende plotwendingen. En daar ligt mijn probleem met deze roman: want waar wil Verhaeghen met deze 600 dichtbedrukte pagina’s eigenlijk naartoe? Misschien is het gewoon een experiment van een cognitief psycholoog (die Paul Verhaeghen effectief is), die extreme - overextreme - situaties opvoert en registreert hoe de lezer reageert, en hem op het einde zelfs in het gezicht uitlacht om zijn naïviteit? Ik ben er niet uit, het zou kunnen, maar het is me ook na 600 bladzijden krachtpatserij niet echt duidelijk geworden. Wellicht, of beter, heel zeker zijn er liefhebbers van dit genre, maar ik ben daar niet bij.… (altro)