Een titel die iedereen die zich dat wel eens heeft afgevraagd (en ik denk dat dit vele mensen zijn) direct zal aanspreken en nieuwsgierig maakt.

Zodra de inhoudsopgave wordt bekeken, is het duidelijk dat het niet alleen over dit verschijnsel gaat maar om allerlei kwesties rondom het geheugen. Zo komt bijvoorbeeld de ervaring van déjà vu aan bod. En ook dat als we ouder worden we de tijd van onze tienerjaren en begin twintig nog het best weten te herinneren. Kwesties die op het eerste gezicht mij allemaal prikkelden.

Helaas blijft het alleen bij constateren van deze verschijnselen en het verhalen over de (semi-)wetenschappelijke onderzoeken door de eeuwen heen die hiermee verband houden. Er wordt her en der nog wat gefilosofeerd maar het niveau van een gemiddelde verjaardagsdiscussie overstijgt het nergens.
Wel lekker om te lezen en ook vermakelijk. Alleen als je op antwoorden zit te wachten, kun je beter ergens anders op zoek gaan. ( )

The question in the title of the book is tackled only towards the end very briefly but that doesn't render the book irrelevant. On the contrary, it is a unique blend of historical perspective on the psychology of memory and literature. Even though the text is generally relaxed and targeted toward the casual interested reader it provides good references on memory studies. Especially the chapter on near-death experiences provide some good and competing hypotheses which try to link the data to what we currently know about brain.

What struck me most and took me by surprise was a passage related to the metaphor of 'viewing one's whole life as a film in fast motion'. The author showed that long before the invention of cinema the metaphor of 'panorama' was used for that kind of near-death experiences however now that the cinema is so much established everybody who had that kind of dramatic experience refers to what happened in terms of cinema and this may be leading to the loss of some details which cannot be expressed in the language of cinema (such as seeing different part of life, of memory all at once, which is possible in the panorama metaphor but not so using the metaphor of cinema). ( )

Douwe Draaisma schreef eerder voor bladen als Feit & Fictie, Filosofie Magazine, Nederlands Tijdschift voor Psychologie, NRC Handelsblad en Psychologie Magazine. In Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt belicht hij het autobiografisch geheugen langs diverse invalshoeken. Waarom herinneren we ons de 'eerste keer' zo goed? Waarom vergeten we sommige dingen juist wel, en andere niet? Waarom zijn we alles vergeten wat vóór ons 3e of 4e jaar gebeurde, hoewel we er destijds vrolijk over kwebbelden? Hoe kan damgrootmeester Sijbrands blind tientallen potjes spelen? Hoe kan het dat stervenden hun leven als een film aan zich voorbij zien trekken?

Draaisma put voor de indrukken, vragen en antwoorden in gevalsstudies, literatuur, eigen ervaringen, interviews en poëzie. Boeiend zijn de verhalen over de fotoserie van de Duitse familie Wagner, de déja-vu's, het reminiscentie-effect en de niet-te-beantwoorden vragen aan Ton Sijbrands.

En of er wordt geput in de wereld van fysiologische klokken, telescopie, metingen van tijd en ruimte, een sluitend en afdoend antwoord op bovenstaande vragen kan niet gegeven worden. Misschien ook maar goed ook, dan valt er nog veel te verwonderen, overpeinzen en te herinneren. ( )