Rinus Otte

De stelling die Otte aan dit boek ten grondslag legt, is dat slechts als de mens zich indringend laat confronteren met zijn schuld jegens de gemeenschap en jegens zijn medemens er kans op herstel ontstaat. De menselijke groei gedijt bij het exploreren van de schuld als algemeen menselijk kenmerk en bij het positief waarderen van het menselijk tekort.
Nu straf en behandeling in hun onderlinge verhouding niet meer in evenwicht lijken te zijn is een heroriëntatie dringend noodzakelijk. Vaker straffen, maar ook de behandeling onderdeel van de straf laten zijn. Uiteindelijk moet de kwaliteit van de straf tot uitdrukking komen in de executie.

Het is een lezenswaardige bundel essays die vaak tot nadenken verplicht.… (altro)

In korte hoofdstukken bespreekt Otte de veranderingen binnen de (straf)rechtspraak die het gevolg zijn van reorganisaties en maatschappelijke veranderingen. Dat klinkt misschien wat algemeen, maar leidt wel degelijk tot fundamentele ingrepen in de rechterlijke organisatie. Een op efficiency gericht rechtbankbestuur dwingt rechters en medewerkers in een structuur die de zelfstandigheid en (dus) onafhankelijkheid van een individuele rechter onder druk lijkt te zetten. Kortom, de rechter bepaalt niet meer alles. Hij krijgt targets etc.etc.

De schrijver pendelt tussen de noodzakelijkheid van tal van veranderingen en het bewaken van de rechtsstatelijke onafhankelijkheid van de rechtspraak, waarbij de kwaliteit van het werk op maximaal niveau moet blijven. Otte haalt veel van stal en schets een indringend beeld van de huidige stand van zaken. Ook heroriëntatie van begrippen als onafhankelijkheid worden -soms schoorvoetend- aan de orde gesteld.
Het lezen meer dan waard !… (altro)

De tijd dat volgens het oudste Mozaïsche rechtplegingsgebod, in de poorten van de stad recht gesproken werd ligt ver achter ons. De werkzaamheden van de rechter worden heden ten dag gestuurd door managers en bestuurders die andere doeleinden na lijken te streven. De rechtspraak is -in analogie met de gezondheidszorg, het onderwijs en noem maar op- verworden tot een bedrijf waar efficiency de boventoon lijkt te voeren. Daar staat echter tegenover dat gememoreerd moet worden dat de rechter ‘voor het leven’ wordt benoemd en derhalve niet eenvoudig aanstuurbaar is. Voeg dit gegeven toe aan de omstandigheid dat het rechtsbedrijf heden ten dage door de maatschappij met een, meer dan gemiddeld, kritische houding wordt bezien en de problemen doemen al op. Opzienbarende missers van de rechter worden uitvergroot, de pers gooit nog wat olie op het vuur en tot overmaat van ramp (het blijft een doodzonde) gaat ook de politiek zich er mee bemoeien.

Het is allemaal nog wel enigszins te begrijpen ook. Ieder die de rechtsbeoefening van dichtbij mag meemaken vermoedt wel dat het met de kwaliteit van de (straf)rechters niet altijd pluis is. De vorige voorzitter van De Raad voor de Rechtspraak verklaarde al dat er veel ‘zeventjesrechters’ zijn; de fine fleur van juridisch Nederland behoeft niet uitsluitend gezocht te worden onder het rechtsprekende deel van deze beroepsberoep.
Het boek van Otte, zelf rechter en gerechtsbestuurder, geeft een indringend, en vaak ontluisterend, beeld van de (organisatie van de) rechtsprekende macht in ons land. Daarnaast schuwt hij niet veel aanbevelingen te doen om het bedrijf te verbeteren.

Voor wie is dit boek geschreven ?
De leek zal waarschijnlijk verdwalen, en vindt al snel zijn/haar oppervlakkige mening bevestigd. In de pers heeft het boek al in de belangstelling gestaan en sommige (oud)collega’s van Otte hebben hem d.m.v. ingezonden brieven min of meer de oorlog verklaard.
Is het, nu de kritiek zich richt op collega’s en minder op hemzelf, een vorm van de eigen straat schoonvegen ? Zelfkritiek komt in het boek voor, dat zeker, maar altijd wel met verklaringen achteraf.
Hoewel de techniek van rechtsvinding en rechtspraak een ander en breder onderwerp is, zou de schrijver toch wat meer aandacht mogen geven aan het totale rechtsbedrijf, dat een traditionele opbouw kent en grote waarde hecht aan vaste rituelen. Zelf noem ik dat maar ‘het spelelement binnen de ernst van de rechtspraak’. De schrijver staat -althans naar mijn mening- onvoldoende open voor dit soort argumenten. Uiteindelijk blijft hij manager, en dat valt te betreuren !… (altro)