Publicatie n.a.v. verwerving van een drietal diorama's door het Rijksmuseum én een tentoonstelling in de Philipsvleugel van dit museum van álle kijkkasten uit deze collectie. Een meer uitvoerige publicatie, eveneens n.a.v. een tentoonstelling, toen in Teylers Museum, verscheen in 1999.
De diorama's van Gerrit Schouten, waarvan er tegenwoordig ruim dertig bekend zijn, geven een aantrekkelijk beeld van het Suriname aan het begin van de negentiende eeuw. Stadsgezichten, gezichten op plantages, slavendansen en Caraïbenkampen, en dat alles op (perspectivische) schaal en van papier: zo kan het werk van Schouten beknopt worden omschreven. Het is prijzenswaardig dat het Rijksmuseum heeft besloten een aantal van deze diorama's te verwerven ten behoeve van de nieuwe opstelling in Het Nieuwe Rijksmuseum. Helaas moet de ongeduldige bezoeker dan wachten tot eind 2012, maar dit najaar kan hij in ieder geval in Amsterdam terecht voor een kleine presentatie van deze aanwinsten.

Het voordeel van de hier besproken publicatie is dat alle diorama's van Schouten in Nederlandse openbare collecties op groot formaat in kleur zijn geïllustreerd. Jammer is wel dat enkele diorama's in buitenlandse collecties niet zijn opgenomen. Wie in de gelukkige omstandigheid verkeert de beide publicaties uit 1999 en 2008 te bezitten én naast elkaar te kunnen leggen, zal echter merken dat nogal wat heen en weer geblader nodig is voordat alle relevante gegevens bij elkaar zijn gezocht. Zoals al eerder opgemerkt bevat die uit 2008 niet alle diorama's, en zijn bovendien enkele exemplaren die in 1999 nog privé bezit waren inmiddels aangekocht door enkele musea. Zoekend vanuit het overzicht op pagina 116-117 is een diorama in de publicatie uit 1999 sneller gevonden; anders dient teruggebladert te worden naar de Inhoud op pagina 5, om vervolgens dan weer vooruit te bladeren naar het juiste exemplaar.

Aantrekkelijk extraatje aan de nieuwe publicatie zijn de 3-D opnames van negen panorama's achterin, die met het bijgeleverde bekende brilletje met rood en groen 'glas' bekeken kunnen worden, waardoor iets van de oorspronkelijke ruimtelijkheid van de objecten thuis op de bank zichtbaar wordt. ( )