Marek HłaskoRecensioni

This is unlikely to be the first novel of its kind that you would read, but it's a solid and enjoyable farce. It's also a shame this book wasn't in print when I was in college, because holy moly is this a good way to explain Foucault. Kill the policeman in your head! and all that stuff.

This novella shine with an unexpected eloquence. The themes are worn but this work proves itself invaluable. I have likely owned this one for a few years, thanks to the Ost-Europe challenge, I rescued it from our library upstairs and I admit to finding myself touched by Marek Hlasko's abbreviated life.

His tale is one of greasy windows and a cold longing. Subtract a few variables and the story is universal.

Pierwszy zbiór opowiadań Marka Hłaski i od razu wielki sukces młodego pisarza, widzianego podówczas jako sumienie pokolenia czy piszący żółcią mistrz czarnego realizmu. W zbiorze zaznacza się cezura dzieląca go na dwie mniej więcej równe części - pierwszą bardziej socrealistyczną, drugą - już zrywającą z konwencją dotychczas obowiązującą w polskiej literaturze wczesnych lat pięćdziesiątych.

Z pierwszej części godne uwagi opowiadania to "Robotnicy" i "Finis perfectus". Podejmują one temat ulotności życia i (zwłaszcza to pierwsze) szczególnej wartości wspomnień, które z biegiem czasu stają się coraz bardziej odrealnione, idealizując przeszłość.

Druga część to już Hłasko jakiego znamy najlepiej - Jeszcze "Odlatujemy w niebo" zestawia brud i beznadzieję z perspektywą zdobywania kosmosu przez socjalistycznych kosmonautów, natomiast kolejne opowiadania są już bardziej historiami, które mogą zdarzyć się zawsze i wszędzie. "Śliczna dziewczyna" to efekt młodzieńczych obserwacji dotyczących fascynacji cielesnych i rzeczywistości, która je weryfikuje, najczęściej negatywnie. "Lombard złudzeń" podobnie ujmuje ten sam temat, ale tym razem to mężczyzna ponosi całą winę, a jedyną postacią niczym niesplamioną jest dziecko. "Pętla" to epicka wręcz opowieść o nałogu i walce z nim, w której bezskutecznie wspiera bohatera jego narzeczona. Dialogi z baru "Pod Orłem" przeszły już do historii nie tylko polskiej literatury, ale i kina. "Pierwszy krok w chmurach", tytułowe opowiadanie, jest prostą, ale niesamowicie sugestywną historią, gdzie miłość dwojga młodych i wrażliwych ludzi zestawiona została z brutalizmem i światem, którego twarda rzeczywistość nie akceptuje słabych.
[Zrodlo: Biblionetka]

Marek Hłasko jest symbolem buntu lat 50. Bohaterowie jego książek to outsiderzy, osoby nie mogące się pogodzić z panującymi zwyczajami i moralnością. "Sowa, córka piekarza" nie odbiega od schematu.

Protagonista Grzegorz, śmiertelnie chory na serce 33-letni mężczyzna, zostaje wydalony z pracy w gazecie za brak moralności, który doprowadził do śmierci koleżankę z redakcji oraz jej męża. Za namową nieznajomego z pociągu postanawia udać się po pracę do byłego lotnika, a obecnie właściciela warsztatu samochodowego. Żyjąc pod jego dachem prowadzi życie godne outsidera: bez skrupułów romansuje z mężatką, szantażuje, wykorzystuje innych. Przeplatające się motywy familijne, romans, polityczne represje, nieunikniona data śmierci, pokropione soczystymi opisami chorej moralności, czynią tą książkę niezwykle emocjonującą.

Jest to jedna z tych pozycji, gdzie nie ma miejsca na cnotę, współczucie, wiarę i bezinteresowność. Kipi za to szczerością, zdradą, walką o to, na co ma się ochotę. Nie każdemu odpowiada ten styl; lecz gdy komuś odpowiada, będzie zadowolony z lektury.
[Zrodlo: Biblionetka.pl]½

Marek Hlaskon kahdesta erillisestä tarinasta koostuva teos on väkevää tekstiä toisesta maailmansodasta toipuvasta Puolasta. Lihan ilot ja viina suurimpina ilonaiheinaan Hlaskon henkilöt kulkevat tunnista ja päivästä toiseen.

Ensimmäisen tarinan päähenkilö on nuori opiskelijatyttö Agnieszka, joka haluaa poikaystävänsä kanssa viettää yhteisen yön, mutta huoneen puuttuminen torpedoi tätä suunnitelmaa tehokkaasti. Ulkoisesti vahvana, mutta sisältä epävarmana Agnieszka torjuu poikaystävänsä, joka on saanut järjestettyä parille yhteisen huoneen. Vanhempiensa riitelyyn ja veljensä särkyneeseen sydämeen ja juopotteluun kyllästynyt Agnieszka tekee lopulta ratkaisunsa. Tarinan pohjalta on tehty Tarja-Tuulikki Tarsalan tähdittämä TV-elokuva.

Kirjan toinen tarina Silmukka esittelee alkoholisoituneen Kuban, jonka yhteen päivään ennen päihdehoitoa tarina keskittyy. Kuban tyttöystävä Krystyna on luvannut olla tukemassa miestä kuuria aloittaessa, mutta hän pääsee tulemaan vasta iltakuudelta. Kuban päivä on pitkä ja täynnä houkutuksia. Lopun juoppohulluuden kuvauksessa on vahvaa slaavilaista latausta, joka luo omalla tavallaan autenttisen tunnelman. Myös Silmukka on versioitu TV-elokuvaksi.

Nuorena kuollut kirjailija jätti jälkeensä kasan legendoja ja jopa hänen kuolemansa olosuhteissa oli epäselvyyttä. Kiinnostavaa ja elämänmakuista on Hlaskon teksti, mielellään tätä lukisi enemmänkin tilaisuuden tullen.

Niet uitgelezen