Ann De Craemer

Hersenorkaan. Door: Ann De Craemer.

Ik las nog nooit iets van Ann, maar achteraan het boek kwam ik tot de ontdekking dat we wel een boek van haar in huis hebben: Groot Vlaams Wielerwoordenboek. Het staat in de wielerboekenkast van mijn man dus nu hebben we twee Annen in huis.

Hersenorkaan is het moedige, krachtige, persoonlijke verhaal van het dal van een depressie en de weg terug omhoog. Zo persoonlijk schrijven over iets pijnlijks is lastig; je balanceert voortdurend op de grens tussen openhartig en sentimenteel. De Craemer blijft aan de goede kant van grens, behalve in de stukjes over de ekster. Maar dat is ongetwijfeld mijn persoonlijk gevoel, voor andere lezers werkt het misschien wel. (Wat wél feitelijk en niet persoonlijk is: de vogel op de cover van het boek is geen ekster).

Hoewel ik zelf nooit een depressie had is het hebben van angsten mij niet vreemd. Hoe zij dat beschrijft kwam me heel herkenbaar voor. Ik ben blij voor haar dat het ondertussen beter gaat én dat ze de moed en kracht had om dit boek (voor Lieve?) te schrijven.

Een boek waar je je af en toe in herkent, dat lichtpuntjes biedt en je toont dat je niet alleen bent. Een rustpuntje in de orkaan.… (altro)

Ann de Craemers romans zijn niet aan mij besteed. M'n voorkeur voor fictie ligt in andere domeinen. Maar haar recentste werk interesseert mij des te meer, niet alleen omdat het taal betreft, maar omdat het (een deel van) mijn eigen dialect in beeld brengt.

Het West-Vlaams is op de terugweg, zoals ze zeggen. Wanneer ik, bijvoorbeeld, in de trein West-Vlaamse jongeren hoor praten, dan heeft dat een tenenkrullend effect op mij. Je hoort dat ze van West-Vlaamse afkomst zijn, maar ze proberen Algemeen Nederlands te spreken. En daar botst het. Waarom niet gewoon je eigen dialect gebruiken? Tenzij men tegenwoordig niet meer of amper daarmee opgroeit of omdat dialect praten misschien lomp overkomt?

Het is zoals Ann schrijft: "(...) dialectkennis belet niemand een goede standaardtaalspreker te worden, en dialect lomp noemen is op zichzelf lomp (...)".

Dialecten zijn historisch belangrijk, zorgen voor een band tussen mensen (net zoals bijv. muziek, literatuur, enz. dat doen). Dialecten zijn ook leuk, ook al moet je niet elk dialect goed/aantrekkelijk/leuk/... vinden.

Natuurlijk evolueert taal en worden woorden vergeten of vervangen. Maar via dialecten kan je bijvoorbeeld linken leggen met andere dialecten of (vreemde) talen of waarom men bepaalde dingen/producten/handelingen/... zo benoemt. Zo verwijst Ann naar het Middelnederlands, dat redelijk nauwe banden heeft met het West-Vlaams. I.v.m. daarmee is deze reportage van 'Man Over Woord' wel interessant: klik hier.

Ann heeft de vele inzendingen van liefhebbers, enthousiastelingen, e.d. van het West-Vlaams gebundeld en alfabetisch gerangschikt. En dan zijn er wellicht nog een heleboel woorden niet vermeld. Waar nodig gaf ze over bepaalde termen iets meer uitleg of een voorbeeld in een zin. Achteraan wijdde ze enkele pagina's over Guido Gezelles werk m.b.t. het West-Vlaams.

Persoonlijk vind ik het spijtig dat ze niet wat meer etymologische info toegevoegd heeft; ook al was dat niet de bedoeling van dit dunne boekje (Ann schreef zelf dat het verre van een wetenschappelijk werk is), het zou m.i. wel een enorm toegevoegde waarde hebben gehad. Maar ik denk dat ik mij daarvoor tot andere werken over het West-Vlaams zal moeten wenden, waaronder misschien die van Johan Vergote.

'Craemers West-Vlaams Vergeetwoordenboek' is een overzichtelijk boekje, dat eindeloos lees- en spreekplezier oplevert, en werd opgeleukt met enkele grappige tekeningen. Hopelijk zorgt het voor een nog grotere verspreiding van dit fantastische en sappige dialect. Australië, bijvoorbeeld, is al op de hoogte middels de t-shirts van West Flemish for behinners. Wie volgt? :)… (altro)

Belgian journalist Ann de Craemer traveled through Iran during the June 2009 presidential elections, and wrote a book, “Duizend-en-één-Dromen” (2010) about her experiences. Only in Dutch, I am afraid, not translated. What makes this book so interesting is that Ms De Craemer speaks Farsi, and she is able to speak to many local people, officials and others, to supporters of Ahmadinejad and of Mousavi, to young, ultra-modern towns folk and to conservative villagers, and thanks to her foreign origin even to men and women. They are able to express their views about the Iran of the day, apparently uninhibited, as well as their curiosity for ‘the West’. At the same time, Ms De Craemer’s experiences show the limitations of women in Iran, and of foreign journalists, at several uncomfortable moments in the more religiously oriented places, where she is being detained or simply chased away. Nice, and not-so-nice, at the same time, and worthwhile a read, not in the least because of the photos from her travel companion, Pieter-Jan de Pue.… (altro)

Met dit boek legt De Craemer de vinger op de pols van katholiek Vlaanderen, en schrijft ze een aanklacht niet enkel tegen misbruik door geestelijken, maar ook de voortdurende onderdrukking en vernedering van de bevolking door de kerk en haar dienaars.

Het is vaak een persoonlijk relaas, maar het delen van haar ervaringen en gevoelens toont tegelijk de mentaliteit in het landelijke Vlaanderen, waar men niet verder kijkt dan de kerktoren die samen met zijn schaduw schuldgevoelens en minderwaardigheid werpt op de omwoners.

De Craemers pen is niet altijd even scherp, maar waneer ze slaat houdt ze zich niet in: ze noemt de mishandelaars -geestelijk én lichamelijk- bewust bij naam. Gedurfd, misschien, deels ongetwijfeld een kwade wraakactie, maar vooral wil ze het zwijgen en ja-knikken dat de kerk reeds eeuwen in de bevolking gepompt heeft doorbreken. De Craemer slaat terug.

Dat ze goed kan schrijven toont ook de lange passage over het aftakelen en overlijden van haar grootmoeder, die ronduit ontroerend is. Het boek leest helaas soms met wat horten en stoten, en er komen iets teveel herhalingen in hier en daar, maar doorgaans kon ik het zeker smaken. Ik hou wel van wat vuur en pit wanneer men het katholicisme en de bijhorende kerk en geestelijken aan het kruis nagelt.

Al bij al toch een aanrader, zeker voor wie net als de auteur (en ikzelf) een hekel heeft aan de kerkmentaliteit. Al heeft zij er, toegegeven, meer onder geleden dan ikzelf.… (altro)