Michiel Leezenberg

Harems, sluiers, eerwraak, seksslavinnen, steniging van overspeligen, homo's die van torens worden gegooid... De islam heeft de reputatie repressief en gewelddadig te zijn op het gebied van seksualiteit. Maar dat is niet altijd zo geweest. Nog niet zo lang geleden zagen Europeanen de islam juist als een al te lakse religie die losbandigheid en partnerruil aanmoedigde, en moslimmannen verwijfd en fatalistisch maakte. Maar niet alleen in de westerse wereld is men heel anders naar de islam gaan kijken; ook in de islamitische wereld zelf hebben seksuele normen en praktijken diepgaande veranderingen ondergaan. Dit boek traceert die veranderingen, aan de hand van klassieke religieuze teksten, middeleeuwse sekshandboeken en moderne romans, en van zowel mystieke poëzie als pornografische volksliteratuur. Dat leidt tot menige verrassing. Zo blijken alle klassieke islamtalen een rijke traditie van homo-erotische poëzie te kennen; lesbische geliefden werden aan heteroseksuele stelletjes ten voorbeeld gesteld; religieuze geleerden bespraken zonder schroom de voor- en nadelen van verschillende seksuele posities; en mystieke dichters heiligden de geslachtsdaad. Een nieuwe, striktere seksuele moraal ontwikkelde zich pas heel recent, en heel langzaam: nog in 1963 werd Gerard Reve in Marokko bijna van het strand gejaagd door de zich openlijk prostituerende jongens. Dit boek onderzoekt onder veel meer ook wat de seksuele dimensies van het hedendaagse salafisme zijn en hoe de 'Islamitische Staat' (IS) seks als wapen in zijn oorlogen inzet. Zodoende biedt het een verrassende en verfrissende kijk op het hedendaagse islamdebat. Michiel Leezenberg (1964) is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Eerder publiceerde hij onder meer Islamitische filosofie. Een geschiedenis (bekroond met de Socrates-wisselbeker 2002) en, met Robbert Woltering, De Koran voor beginners.
Toon minder
Recensie(s)
Over de islam wordt meestal uitsluitend op een sterk geseksualiseerde manier gesproken (moslims als bebaard, patriarchaal, oversekst, gewelddadig). De auteur behandelt zijn onderwerp 'seks (hetero, homo) en politiek' door de geschiedenis heen, via interpretaties van de Koran, hadith, de openhartige, mystieke poëzie, (middeleeuwse) sekshandboeken, klassieke literatuur (Duizend-en-een-nacht), pornografische volkse en moderne literatuur. Dat alles vaak geplaatst in de politieke context, zoals momenteel '"ISIS en seks'. Met voorbeelden uit Marokko, Turkije, Iran en Afghanistan. Met een beredeneerd literatuuroverzicht en een register op personen. Een index van zaken zou nuttig zijn geweest. Dat kan misschien bij de volgende drukken die het boek zeker verdient. Leerzaam, kritisch, zeer leesbaar. Een verademing tussen andere literatuur over de islam.

Prof.dr. A. Wessels… (altro)