"Ojalá nunca nadie nos pidiera nada, ni casi nos preguntara, ningún consejo ni favor ni préstamo, ni el de la atención siquiera... Ojalá nadie se nos acercara a decirnos 'Por favor', u 'Oye, ¿tú sabes?', 'Oye, ¿tú podrías decirme?', 'Oye, es que quiero pedirte: una recomendación, un dato, un parecer, una mano, dinero, una intercesión, o consuelo, una gracia, que me guardes este secreto o que cambies por mí y seas otro, o que por mí traiciones y mientas o calles y así me salves'."

"Why not," Tupra responds? So ends the middle volume in this bizarre tale where espionage plays background to a world of memory and time. The setting is contemporary yet the Spanish Civil War assaults the nose. There is an acrid memory and flexible loyalties to ponder. The protagonist is separated from his spouse but her attentions are sought at every turn. Deza, the protagonist, exists in an eternal dislocation: from his domestic life, his country, language and even his memories, especially those of his father.

Habits are the object of attention here, no surprise given the vigilant surveillance employed by the characters. As others have noted, this is hardly an independent novel, not a typical trilogy. rather, this is a single novel published in three volumes. I created my own obstacle around the midpoint. My wife and I viewed The Story of Film http://www.imdb.com/title/tt2044056/?ref_=sr_5 a 15 hour voyage, which illuminates the appeal of the flickering screen -- editing, lighting and an adjustment of time and space. This viewing certainly informed my reading and completion of this volume. I'm afraid I don't have a ready answer for Tupra; we shall see.
( )

Ik ben iets minder enthousiast over dit tweede deel van de trilogie “Jouw gezicht, Morgen”. Het was weer even wennen aan die stijl van Marias: de hypnotiserende ellenlange zinnen, met voortdurende verhaalwendingen en bijna continue observaties en eraan gekoppelde filosofische en existentiële mijmeringen van Jacques Deza, een Spanjaard in Londen, door zijn vrouw in ballingschap gestuurd, maar bijna continu naar zijn Luisa en zijn kinderen hunkerend. In deel 1 zagen we dat Deza gerekruteerd werd door een Britse geheime dienst vanwege zijn talent om mensen te observeren en doorzien. Dit hele 2de deel lang blijft Deza worstelen met de vraag wat die geheime dienst nu precies is en wat het doel van zijn opdracht is. Daarbij neemt hij vooral zijn directe baas, Bertram Tupra in het vizier, een man die zich in dit deel als een nog altijd mysterieus, maar ook bijzonder doortastend en erg afschrikwekkend heerschap manifesteert. Na een heel lange aanloop resulteert dat in een gewelddadige scene in een gehandicaptentoilet. Het is vooral de hallucinante manier waarop die scene beschreven is, uiteraard door de ogen van een ontzette Deza, die beklijvend is. Ook de passage waarin Deza’s vader gruwelijke herinneringen ophaalt aan de Spaanse Burgeroorlog is bijzonder intens. Dit 2de deel van de trilogie lijkt dus vooral in te zoomen op geweld en wat dit met een mens doet, in dit geval vooral Deza zelf, die obsessief aan zelfanalyse doet. Afgezien van die sterke passages, vallen in dit 2de deel vooral de verwarring en onzekerheid van Deza op, die zich tientallen keren afvraagt of hij wel goed gezien heeft wat hij gezien heeft, of gehoord heeft wat hij gehoord heeft, en regelmatig de onmacht moet bekennen om de dingen juist te vertellen. Of nog of heden en verleden we zo strikt te scheiden zijn als we denken: “Alles blijft onmiddellijk voortduren of raakt verward of heeft de neiging te blijven plakken, het is alsof elke handeling haar verlenging in zich meedraagt en alsof elke zin een draadje lijm in de lucht laat hangen dat nooit kan worden doorgeknipt zonder dat het nog een beetje kleveriger wordt. Alles houdt aan en gaat in zijn eentje door, ook al kies jij ervoor je terug te trekken.” (p.320) Die muizenissen maken de lectuur behoorlijk lastig, en zijn naar mijn aanvoelen toch een beetje te lang gerokken, in vergelijking met deel 1. Lichte teleurstelling, dus, maar dit blijft hoe dan ook superieure literatuur. Ik kan niet wachten om aan deel 3 te beginnen. ( )

Extensive (even by Your Face Tomorrow standards) brooding upon and leering at women's thighs dampened my enjoyment after the excellent first volume, and it's hard to say whether the objectification is intentional characterization of Deza or authorial shittiness, since the women in these books rarely get the opportunity to share anything of substance. Still, I appreciated Marias's careful, minute examinations of violence, loneliness, and the awfulness of De la Garza's hairnet. ( )

Ce deuxième tome est la douce continuation du premier. Douce en ce sens qu'il marque un moment d'attente par rapport au troisième que l'on espère aller crescendo.

Mais en revanche, continuation qui n'a rien de douce si l'on prend le contenu, qui nous interpelle sur ce que nous sommes prêts à accepter. Pour garder une relation, un travail, un amour,... Et c'est un peu troublant la réponse que l'auteur nous apporte, même si l'on doit bien admettre qu'elle est fort proche, cette réponse, de la réalité que nous devrions reconnaître. Et c'est un peu honteux en définitive. D'où l'espoir que le troisième tome va nous sortir de ce mauvais pas. A voir donc. Ou plutôt à lire. ( )